Bolesław V "Wstydliwy" Piast (urodzony w Starym Korczynie, 21 czerwca 1226 roku, zmarł 7 grudnia 1279 roku) herb
Syn Leszka I "Białego" Piasta wielkiego księcia krakowskiego, sandomierskiego i Grzymisławy Rurykowiczówny, córki Ingwara Rurykowicza księcia łuckiego.
Książę sandomierski w 1228 roku i od 1233 roku, wielki książe krakowski i zwierzchni książe Polski od 23 listopada 1227 roku do 5 maja 1228 roku i od maja 1243 roku do 7 grudnia 1279 roku.
W 1239 roku (per procura), w 1246 roku (pro futuro) ożenił się ze Św. Kunegundą [Kingą] Arpadówną (urodzona w 1234 roku, zmarł w Starym Sączu 24 lipca 1292 roku), córką Béli IV Arpada, króla Węgier i Marii Laskaris, córki Teodora I Laskaris, cesarza Nicei.
Był tylko księciem dzielnicowym, nie rościł sobie pretensji do iluzorycznej nawet zwierzchności nad resztą ziem polskich. Panował w szczytowym okresie rozdrobnienia dzielnicowego. Jego ojciec zmarł bardzo wcześnie. Opiekowali się nim matka i Henryk "Brodaty" a później Henryk "Pobożny". Wszedł w poważny konflikt ze stryjem Konradem Mazowieckim (był nawet uwięziony). Był bardzo hojnym fundatorem Kościoła - dobra, immunitety (Sieciechów, Wąchock, Zawichost). Dokonał lokacji Krakowa (rok 1257). Prowadził aktywną działalność prawno - gospodarczą. Wraz z żoną złożyli ślub czystości (taka atmosfera ascezy panowała wtedy na dworach węgierskich, śląskich i wielkopolskich).
W 1233 roku Bolesław został wraz z matką osadzony w Sandomierzu. Dopiero zwycięstwo panów małopolskich, odniesione nad Konradem w bitwie pod Suchodołem w 1243 roku, pozwoliło Bolesławowi odzyskać należną mu dzielnicę i umocniło jego samodzielność. W latach 1253-1260 wspierał zbrojnie swojego teścia, uwikłanego w walkę z Czechami o dziedzictwo po wymarłej austriackiej dynastii Babenbergów. Podczas najazdu tatarskiego w latach 1259-1260 schronił się na Węgrzech. W 1264 roku, w odwecie za łupieżcze najazdy Jaćwingów na Małopolskę, podjął zakończoną sukcesem wyprawę na Jaćwież, jednak próby jej chrystianizacji zakończyły się niepowodzeniem. W 1273 roku związał się sojuszem z Czechami, po stronie których w latach 1277-1278 uczestniczył w odnowionych walkach o spadek po Babenbergach i poniósł poważne straty. W roku 1273 stłumił bunt rycerstwa, które powołało na tron krakowski księcia Władysława opolskiego. Popierał rozwój gospodarczy Małopolski.
W okresie jego rządów prawa miejskie otrzymało kilkanaście miast, m.in. lokował w 1253 roku Bochnię, w 1257 - Kraków, w 1271 - Jędrzejów. Przeprowadził reformę i rozbudował saliny bocheńskie i wielickie, co wiązało się ściśle z odkryciem w 1251 roku złóż soli kamiennej. Protektor Kościoła. W roku 1253 poparł kanonizację biskupa Stanisława ze Szczepanowa. Otaczał opieką zakony, za jego panowania pojawili się w Krakowie franciszkanie. Siostra Bolesława, Salomea założyła w Zawichoście zgromadzenie klarysek, żona zaś - Stary Sącz, a w nim klasztor Klarysek, w którym osiadła po śmierci męża. Zmarł bezpotomnie (pochowany w klasztorze Franciszkanów w Krakowie), wyznaczając na swego następcę księcia sieradzkiego, Leszka II "Czarnego".
Żródła:
Multimedilana Encyklopedia Władców Polski.
22-07-2020